O wyższości yerba mate nad kawą

O wyższości Świąt Bożego Narodzenia nad Wielkanocnymi powstało już wiele elaboratów. Niestety, żaden z nich nie rozstrzygał sprawy definitywnie. Podobnie sytuacja wygląda ze sporem – kawa czy yerba mate? Odwieczne pytanie wielu naukowców, yerbatników i kawoszy. Każda ze stron ma swoje racje, a jak wiadomo moja racja jest mojsza niż twojsza, więc spór nie ma końca. Jednak okazało się, że rozwiązanie może przyjść z niespodziewanej strony!

Krótka historia kawy

Kawa pochodzi Czarnego lądu, dokładnie z Etiopii. W Europie pojawiła się około 1615 roku za pośrednictwem kupców weneckich, którzy rozpropagowali kawę w bliższe i dalsze rejony Europy. Szczególnie świetnie przyjęła się ona w Turcji.

W 1683 roku miała miejsce odsiecz wiedeńska, a więc bitwa w największym udziałem husarii w dziejach świata. W bitwie pod Wiedniem Polacy dowodzeni przez Jana III Sobieskiego, pokonali Turków, którzy uciekając zostawili 500 worków z kawą.

Zaopiekował się nimi (workami z kawą) Polak Jerzy Franciszek Kulczycki. Dzięki temu łupowi wojennemu, założył on pierwszą w Austrii kawiarnię! Jako, że sam nie przepadał za smakiem klasycznej czarnej, gorzkiej kawy, był on pierwszym i zagorzałym piewcą zalet kawy z mlekiem i cukrem.

Jako ciekawostkę należy zaznaczyć, że do dziś w Wiedniu w niektórych oknach kawiarnianych, wywieszania się portrety Kulczyckiego.

Delikatny jak kawa

Kawowce są bardzo wybrednymi roślinami. Potrzebują temperatury ok. 23 stopni Celsjusza i żyznej, najlepiej wulkanicznej, gleby. Oprócz tego, wysokość na jakiej rosną to minimum 1300 m. n. p. m. Każde wahnięcie temperatury, większe opady lub susze, mogą spustoszyć uprawy. Dotyczy to upraw składających się z młodych roślin, które bardzo kiepsko się regenerują. W przypadku plantacji z młodymi kawowcami, wystarczy jeden gorący dzień, aby nie urodziło się ani jedno ziarenko kawy.

Tymczasem, średnia temperatura na Ziemi ciągle rośnie. Od 1850 r. wzrosła o niecały 1 °C, natomiast do roku 2100 naukowcy prognozują, że podskoczy ona jeszcze o 3 – 5 °C. Niby niewiele, ale dla kawy taka zmiana będzie katastrofalna.

Jak dowodzą naukowcy z australijskiego Instytutu Klimatycznego, do 2080 roku w Nikaragui, aż 80% plantacji nie będzie nadawała się do uprawy kawowca. Jeszcze gorsza sytuacja będzie w Brazylii, gdzie w rejonie słynącym z najlepszej kawy – Minas Gerais – przestaną… rosną kawowce. Niewiele lepiej będzie w Gwatemali, Nikaragui, Panamie, Kostaryce.

Kawa jest jednym z najcenniejszych towarów na świecie i potrzebuje odpowiedniego klimatu oraz zapylających pszczół. To pierwsze badanie pokazujące, jak oba te czynniki najprawdopodobniej zmienią się wskutek globalnego ocieplenia – i jak mocno uderzy to w producentów kawy

Taylor Ricketts, szef Instytutu Środowiska Gund na Uniwersytecie Vermont (USA)

W Azji potężne problemy będzie miał Wietnam. Indonezja i Papua Nowa Gwinea powinny przez ten kryzys przejść z dużymi stratami, jednak plantacje tam będą jeszcze występowały.

Zmiany w najmniejszym stopniu dotkną Czarny Ląd. Naukowcy nawet są na tyle optymistycznie nastawieni do tego kontynentu, że twierdzą, że obszar upraw będzie tam większy, niż obecnie. Wynika to z tego, że w Afryce nie obowiązuje wiele Europejskich i Amerykańskich norm, dzięki czemu szybciej i łatwiej będzie można przystosować nowe tereny pod plantacje.

Kawa jak astrachański kawior

Rezultat, drastycznego zmniejszenia ilości planacji, jest łatwy do przewidzenia:

większy popyt + mniejsza podaż = ceny szybujące w górę

Ci sami naukowcy z Instytutu Klimatycznego, szacują, że do 2100 roku kawa praktycznie przestanie istnieć. W sklepach kawa najpierw stanie się towarem deficytowym, aż w końcu całkiem zniknie z oficjalnego obrotu. Ludzie, związani z kawowym biznesem, począwszy od pracowników na plantacjach, poprzez ich właścicieli (plantacji nie pracowników!!!) oraz cały szereg pośredników i dystrybutorów, aż po właścicieli kawiarni – stracą pracę.

Kawa to główne źródło dochodu dla milionów osób zamieszkujących ubogie, rolnicze obszary, tak więc mniejsze zbiory w przyszłości wpłyną na sytuację życiową już dziś walczących o byt osób

Taylor Ricketts, szef Instytutu Środowiska Gund na Uniwersytecie Vermont (USA)

Yerba mate a kawa

Co zatem można zrobić, aby ratować kawę? Odpowiedź jest właściwie jedna: sadzić ją wyżej. Będzie sobie mogła na to Brazylia, ponieważ jest wielkim krajem i ma geograficzne możliwości ku temu. W małych krajach, jak np. Nikaragua, w których nie można iść wyżej, uprawa kawy całkowicie zniknie.

Zachęcam więc do picia dobrej kawy, póki jeszcze jest dostę… nie! Zachęcamy do odstawienia kawy na bok i przerzucenie się na yerba mate! Yerba mate i kawa świetnie pobudzają, jednak to yerba mate ma więcej Najwyższa pora przekonać się na własnej skórze, jak działa susz Indian Guarani.

O walce yerba mate vs kawa możesz przeczytać, w artykule omawiającym podstawowe właściwości obu pobudzaczy. A jeżeli interesują cię najważniejsze właściwości yerba mate to zapraszam do zapoznania się z artykułem Właściwości yerba mate – czy warto ją pić.

---